اگر در تلاش برای بارداری هستید، ممکن است با اصطلاح “ذخیره تخمدانی” مواجه شده باشید. این اصطلاح به تعداد و کیفیت تخمک‌های یک زن اشاره دارد و نقش مهمی در باروری زنان ایفا می‌کند. برای درک بهتر تعداد تخمک‌ها، تأثیر آن‌ها بر باروری زنان، و اقداماتی که می‌توانید انجام دهید، به خواندن ادامه دهید.
درک تعداد تخمک‌ها و ذخیره تخمدانی
ذخیره تخمدانی به تعداد و کیفیت تخمک‌های موجود در تخمدان‌های یک زن اشاره دارد. از سوی دیگر، “کاهش ذخیره تخمدانی” زمانی است که تعداد تخمک های یک زن نسبت به زنان هم سن او کمتر باشد.
ذخیره تخمدانی می تواند نقش مهمی در شانس باروری ایفا کند، به ویژه اگر قصد انجام لقاح مصنوعی (IVF) داشته باشید. خوشبختانه تعداد تخمک ها تنها عامل مؤثر بر توانایی بارداری نیست.
زنان با چند تخمک به دنیا می‌آیند؟
تعداد تخمک‌ها در زنان متفاوت است و نمی‌توان دقیقاً دانست که یک زن در هر لحظه چند تخمک دارد، اما تخمین‌هایی وجود دارد.
زنان بیشترین تعداد تخمک‌ها را در دوران جنینی خود در رحم مادر دارند. یک جنین دختر 20 هفته ای حدود هفت میلیون تخمک دارد. با این حال، این تعداد تا زمان تولد به حدود یک تا دو میلیون کاهش می‌یابد.
چند تخمک تا بلوغ باقی می‌ماند؟
هنگامی که یک دختر به سن بلوغ می رسد و قاعدگی را آغاز می‌کند، تعداد تخمک های باقی مانده به حدود 300,000 تا 500,000 کاهش می‌یابد.
این کاهش قابل توجه از تولد تا بلوغ به دلیل فرایندی به نام “آترزیا” رخ می دهد که طی آن تخمک ها به طور طبیعی تحلیل رفته و توسط بدن جذب می شوند.
رشد تخمک‌ها حدود دو هفته طول می‌کشد و به دو مرحله تقسیم می شود. در مرحله اول، بسیاری از تخمک‌ها (تا 1000 عدد) شروع به رشد و بلوغ می کنند. مرحله دوم نیازمند تحریک هورمونی است که باعث بلوغ بیشتر تخمک‌ها می‌شود. در دختران پیش بلوغ، به دلیل عدم تولید این هورمون‌ها، تخمک‌هایی که شروع به بلوغ کرده‌اند، تحلیل می روند.
چند تخمک در هر قاعدگی از دست می‌رود؟
اگرچه معمولاً در هر تخمک گذاری فقط یک تخمک آزاد می‌شود، تخمدان‌ها در واقع هر ماه تعداد زیادی تخمک را آماده می‌کنند. معمولاً در هر چرخه قاعدگی، یک تخمک غالب شده و به رشد خود ادامه می‌دهد، در حالی که تخمک های باقی مانده جذب بدن می‌شوند. به همین دلیل است که زنان هر ماه تخمک‌های زیادی از دست می‌دهند.
چند تخمک برای بارداری کافی است؟
برای باردار شدن، یک زن تنها به یک تخمک نیاز دارد. هر ماه در زمان تخمک گذاری، معمولاً یک تخمک از تخمدان آزاد می شود، هرچند بیش از یک تخمک تولید می‌شود. اگر این تخمک توسط اسپرم بارور شود، می‌تواند منجر به بارداری شود. با این حال، احتمال بارداری به عوامل زیادی از جمله زمان بندی نزدیکی، کیفیت اسپرم و تخمک، و شرایط کلی دستگاه تولید مثل بستگی دارد.
آیا داروهای ضدبارداری بر ذخیره تخمدانی تأثیر دارند؟
ممکن است شنیده باشید که استفاده از داروهای ضدبارداری هورمونی مانند قرص ترکیبی می تواند بر شانس بارداری در آینده تأثیر بگذارد، اما این درست نیست. این داروها با توقف تخمک‌گذاری از بارداری جلوگیری می‌کنند اما تأثیری بر ذخیره تخمدانی ندارند.
تأثیر سن بر ذخیره تخمدانی
با افزایش سن، ذخیره تخمدانی به تدریج کاهش می‌یابد و هم تعداد و هم کیفیت تخمک ها کاهش پیدا می‌کند.
با افزایش سن، احتمال اختلالات کروموزومی در تخمک‌ها بیشتر می‌شود، که می‌تواند منجر به مشکلاتی در لانه گزینی یا بروز نقایص مادرزادی شود. همچنین خطر سقط جنین افزایش می‌یابد.
چرا کیفیت تخمک با افزایش سن کاهش می یابد؟
کیفیت تخمک با افزایش سن به دلیل فرایند طبیعی پیری کاهش می‌یابد. در طول زمان، تخمک ها در معرض آسیب های DNA قرار می‌گیرند و عملکرد میتوکندری که انرژی لازم برای رشد تخمک را فراهم می‌کند، کاهش می‌یابد.
چند تخمک در سن 30 سالگی باقی می‌ماند؟
تا سن 30 سالگی، تخمین زده می‌شود که حدود 90 درصد از تخمک هایی که زن با آن‌ها به دنیا آمده، از دست رفته باشند. به طور متوسط، حدود 100,000 تا 150,000 تخمک تا اوایل دهه سی باقی می ماند.
تعداد تخمک‌ها در سن 35 سالگی چقدر است؟
بعد از 30 سالگی، تعداد تخمک‌ها به طور قابل توجهی کاهش می یابد. تا سن 35 سالگی، تعداد تخمک های باقی مانده تقریباً 50,000 عدد است.
چند تخمک در سن 40 سالگی باقی می‌ماند؟
تا سن 40 سالگی، تعداد تخمک ها به حدود 5000 عدد کاهش می‌یابد. با رسیدن به یائسگی (به طور متوسط در سن 51 سالگی)، حدود 1000 تخمک نابالغ در تخمدان‌ها باقی می‌ماند.
ارزیابی ذخیره تخمدانی
اگرچه هیچ آزمایشی نمی تواند تعداد دقیق تخمک های باقی مانده را تعیین کند، برخی از آزمایش ها می توانند ذخیره تخمدانی را پیش‌بینی کنند:
- آزمایش هورمون ضدمولرین (AMH)، که سطح این هورمون را در خون اندازه گیری می کند.
- آزمایش هورمون محرک فولیکول (FSH) و استرادیول.
- شمارش فولیکول‌های آنترال با استفاده از سونوگرافی ترانس‌واژینال.
حفظ باروری با فریز تخمک
زنانی که می خواهند گزینه های باروری خود را حفظ کنند، می‌توانند به فریز تخمک فکر کنند. این روش شامل جمع‌آوری تخمک‌ها، فریز کردن آن‌ها و استفاده از آن‌ها در آینده است. فریز تخمک به حفظ باروری کمک می‌کند و بهترین زمان برای این کار زمانی است که تخمک ها از کیفیت بالایی برخوردار هستند.
بارداری می تواند دورانی پیچیده و احساسی باشد. دانستن اطلاعات بیشتر درباره ذخیره تخمدانی می تواند به شما کمک کند تصمیمات آگاهانه تری بگیرید، اما به یاد داشته باشید که تعداد تخمک‌ها فقط یک قسمت از پازل باروری است.
