سقط جنین به معنای ختم بارداری میباشد که ممکن است به دلایل پزشکی انجام شود یا اینکه به صورت انتخابی یک زن تصمیم بگیرد که بارداری خود را پایان دهد. سقط جنین طبیعی معمولاً در 20 هفتهی اول بارداری و به دلیل جدا شدن جنین از رحم رخ میدهد اما سقط جنین انتخابی توسط پزشک متخصص زنان و زایمان و بنا به دلایل مختلف انجام میشود و اما سوالی که مطرح می شود این است که سقط جنین باعث ناباروری می شود؟ در این مقاله همراه ما باشید تا به موضوع ناباروری بعد از سقط جنین و اطلاعات کافی در این زمینه بپردازیم.

سقط جنین چیست ؟
سقط جنین یکی از مشکلات شایع در باروری است که ممکن است فرآیند حاملگی های بعدی خانم را تحت تاثیر قرار دهد و بارداری های بعدی همراه با استرس و اضطراب باشد. همانطور که به آن اشاره کردیم سقط جنین، به ختم غیرعادی بارداری قبل از 20 هفته که وزن جنین پایین 500 گرم باشد گفته می شود. به احتمال زیاد بارداری دوم چنین افرادی، یک حاملگی طبیعی است اما اگر دچار سقط مکرر شده اید، حتما زیر نظر پزشک متخصص زنان و زایمان دوران بارداری خود را بگذارانید.
سقط جنین همیشه غیرارادی نیست و برخی مواقع خود فرد با تصمیم و انتخاب خود، اقدام به سقط جنین می کند.
دلایل سقط جنین
برخی از این دلایل سقط جنین عبارتند از:
- بارداری ناخواسته
- وجود اختلالات شدید ژنتیکی در جنین
- مرگ جنین
مراحل سقط جنین یک دورهی دشوار و استرس زا را برای یک زن پدید میآورند که در اکثر موارد تاثیرات منفی بر وضعیت عمومی سلامت بدن او میگذارد.

انواع سقط جینن
سه نوع سقط جنین انتخابی وجود دارد که از نظر سن جنین متفاوت بوده و میتوانند تاثیرات متفاوتی را برای فرد داشته باشد که عبارتند از:
- مینی سقط یا آسپیراسیون وکیوم جنین
این روش تقریباً بیخطرترین روش سقط جنین محسوب میشود و عواقب کمی را در پی خواهد داشت و زمانی قابل انجام است که جنین حداکثر 7 هفته داشته باشد. در این روش با استفاده از یک کاتتر و ایجاد خلاء جنین خارج میشود. در این روش احتمال آسیب به مخاط رحم وجود دارد.
- سقط جنین با دارو
این روش قبل از هفتهی 6 تا 7 بارداری انجام میشود و تقریباً روش بیخطری میباشد. در این نوع سقط، با تجویز داروهایی که بر رحم تاثیر میگذارند جنین به صورت خود به خود سقط میشود.
یکی از معایب این روش این است که واکنش بدن نسبت به داروها قابل پیش بینی نیست.
- سقط جنین کلاسیک یا جراحی
روش جراحی تا هفتهی هفدهم بارداری قابل انجام است. در این روش جنین توسط کورت از دیوارهی رحم تراشیده میشود، با اینکه این روش یکی از روشهای آسیب زا میباشد اما احتمال باقی ماندن ذرات جنین در رحم را کاهش میدهد.
عوارض پس از سقط جنین
تمام روشهایی که ذکر کردیم و روش طبیعی سقط جنین میتوانند منجر به بروز عوارضی شوند که برخی از این عوارض عبارتند از:
هرگونه مداخله پزشکی در ناحیه رحم میتواند منجر به عفونت شود و جهت جلوگیری از این عارضه باید به تممام دستورالعملهایی که پزشک به شما ارائه مینماید عمل نمائید.
زمانی که جنین از دیوارهی رحم جدا میشود، زخمهایی روی دیواره باقی میمانند که گاهی ممکن است منجر به خونریزیهای خیلی شدید شود، در برخی موارد این خونریزیها قابل کنترل نیستند و میتواند منجر به مرگ مادر شود.
این مشکل یکی از عوارض جانبی خطرناک است که میتواند منجر به خونریزی و عفونت در رحم شود، در صورت بروز این عارضه، جراحی مجدد جهت پاک کردن حفرهی رحم و خارج ساختن اجزاء باقی ماندهی جنین مورد نیاز است.
در سقط جنین به روش جراحی ممکن است دیوارهی رحم سوراخ شده یا پوشش دهانه رحم دچار پارگی شود که این موارد منجر به بروز عفونت و تورم می شود. با افزایش سن بارداری احتمال بروز این آسیبها نیز افزایش مییابد.
تشکیل بافت همبند در دیوارهی رحم پس از سقط جنین ميتواند منجر به چسبندگی رحم شود.
آیا سقط جنین موجب ناباروری میشود؟
پاسخ این سوال مثبت است، در واقع احتمال زیادی وجود دارد که سقط جنین منجر به ناباروری شود. طی فرآیند سقط جنین، فرآیندهای طبیعی بدن دچار اختلال میشود و عواقب پس از آن به درستی قابل تشخیص نیست. سقط جنین حتی اگر به صورت طبیعی انجام شود ممکن است منجر به اختلالات هورمونی شود که در بارداریهای آینده تاثیر گذار خواهد بود. در سقط جنینهای انتخابی نیز به دلیل مداخلات پزشکی ممکن است عوارض ناخواستهای ایجاد شود که منجر به ناباروری شود.
دلایلی که سقط جنین منجر به ناباروری می شود ؟
- ایجاد چسبندگی در رحم میتواند منجر به عدم لقاح شود
- آسیب به رحم و کانال دهانه رحم که منجر به سقط جنینهای مکرر در آینده میشود
- اختلالات هورمونی که منجر به اختلال در چرخه قاعدگی و یا عدم تخمک گذاری میشود نیز ممکن است پس از سقط جنین ایجاد شود.
احتمال ناباروری بعد از سقط جنین چقدر است؟
احتمال ناباروری پس از سقط جنین چندان شایع نیست و حدود 5 تا 7 درصد از افرادی که سقط جنین انجام میدهند ممکن است دچار سقط جنین شوند.
درصد افزایش احتمال ناباروری پس از سقط جنین به موارد زیر بستگی دارد:
- سلامت عمومی فرد
- احتمال ابتلا به بیماریهای دستگاه تناسلی پس از سقط
- سابقه سقط جنین در گذشته
- بیماریهای دستگاه تولید مثل
- سن بیمار
- تعداد تولدهای زنده در گذشته
خطر ناباروری در خانمهای جوان پس از سقط اولین جنین بسیار افزایش مییابد و گاهی اوقات 50 درصد افرادی که در سنین جوانی سقط جنین داشتهاند ممکن است هرگز بچه دار نشوند.
در مواردی که سقط به صورت غیرقانونی و توسط افراد غیرمتخصص و در مکانی به جز بیمارستان انجام میشود، احتمال ناباروری تا 90 درصد افزایش مییابد. پس از هر بار سقط جنین احتمال ناباروری 4 الی 5 درصد افزایش مییابد.
درمان ناباروری پس از سقط جنین
در اکثر موارد ناباروریهایی که پس از سقط جنین ایجاد میشود قابل درمان هستند. لازم است که پس از سقط جنین تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان قرار داشته باشید. بهتر از 6 ماه پس از سقط به بدن خود فرصت بهبود و التیام بدهید و سپس جهت بارداری اقدام نمائید.
در صورت عدم باروری ابتدا باید علت آن مشخص شود، با مشخص شدن دلیل اصلی ناباروری پس از سقط جنین، درمان های ناباروری زیر پیشنهاد میشود:
- هورمون درمانی جهت تخمک گذاری منظم و لقاح طبیعی
- در صورت بروز اندمتریوز یا سایر بیماریهای مزمن ابتدا باید به درمان این موارد پرداخت
- در صورت وجود چسبندگی در رحم، روش جراحی جهت درمان این مشکل پیشنهاد میشود.
- در صورت آسیب به دیواره رحم و عدم امکان لقاح طبیعی، روشهای درمان ناباروری در آزمایشگاه و لقاح مصنوعی میتواند گزینهی مناسبی باشد.
کلام آخر
سقط جنین عوارض روحی و جسمی فراوانی برای مادر در پی دارد. بهتر است قبل از بارداری پیشگیری های لازم برای جلوگیری از سقط جنین و یا جلوگیری از بارداری را انجام دهید تا عوارض های مربوط به سقط جنین مانند ناباروری برای مادرد ایجاد نشود و مادر بتواند در طول زندگی خود بارداری خوبی را پشت سر بگذرانید.